در این پست آموزشی قصد داریم مطالبی در رابطه با انواع جراحی های معده برای لاغری در اختیار اعضای مداسمارت قرار دهیم .
فهرست محتوا
جراحیهای معده در بیماران چاق
یکی از درمان های چاقی ،استفاده از تکنیکهای جراحی است که بیشتر با روشهای لاپاروسکوپی قابل انجام هستند. افرادی که BMI بین ۲۵ تا ۳۰ دارند ،نیازی به تکنیکهای جراحی نداشته و با رژیم غذایی مناسب و ورزش به وزن ایدهآل بازخواهند گشت. افرادی که BMI بالاتر از ٣٠ دارند روشهای لاپاراسکوپی و اندوسکوپی در آنها اندیکاسیون می یابد.
حلقه معده
حلقه معده یک حلقه سیلیکونی قابل باد شدن است که از طریق لاپاروسکوپی به دور قسمت فوقانی معده قرار میگیرد . این حلقه توسط یک رابط به مخزن متصل میشود . مخزن در زیر پوست شکم قرار داده میشود . با تزریق مایع از زیر جلد به داخل مخزن میتوان سبب اتساع حلقه و تنگ کردن قسمت فوقانی معده شد . در نتیجه حجم معده به این ترتیب کاهش یافته و غذای دریافتی بیمار تنظیم میگردد .
این روش قابل برگشت است و از طریق تکنیکهای اندوسکوپی میتوان آن را خارج نمود . حلقه معده در افرادی که BMI بین ۳۰ الی ۴۰ دارند توصیه میشود . حلقه معده در خانمهای چاقی که قصد بارداری دارند بسیار مناسب است ؛زیرا می توان قبل از بارداری و شیردهی ، توسط یک سرنگ مایع درون مخزن را تخلیه کرد . در نتیجه حلقه تخلیه شده و فرد میتواند به تغذیه طبیعی خود ادامه دهد . عوارض این روش شامل برگشت محتویات معده به مری ،آروغ زدن ،السر ،گاستریت ،عفونت ،خونریزی داخلی ،پیچ خوردگی حلقه درون معده ،تهوع و استفراغ ،درد شکمی و غیره است .
باید توجه کرد جهت اکسپوز مناسبتر ناحیه فوقانی معده از یک رترکتور کبدی که از یک پورت ۵ میلیمتر در زیر جناغ وارد می شود،استفاده می گردد .
بالون معده
بالون معده یک کیسه سیلیکونی و نرم است که از طریق اندوسکوپی و از راه دهان وارد معده شده ؛و با تزریق نرمال سالین به داخل آن متسع میگردد . بالون معده در واقع حجمی از معده را اشغال کرده و مانع پرخوری فرد و کاهش وزن می شود . بعد از ۶ ماه که فرد به رژیم غذایی مناسب خود عادت کرد ، بالون از طریق اندوسکوپی خارج می شود . بالون در مواردی که BMI فرد بین ۳۰ تا ۳۵ است ، اندیکاسیون دارد . بالونمعده زمانی موثر است که با یک رژیم غذایی مناسب و ورزش مدام همراه باشد . بیمار تا چند روز بعد از گذاشتن بالون تهوع و استفراغ ،سنگینی در شکم، درد شکم و درد پشت را تجربه میکند که باید با درمانهای دارویی این عوارض را کنترل نمود .
روش اسلیو
اسلیو نوعی گاسترکتومی محسوب میشود که در آن قسمت اعظمی از معده از طریق لاپاروسکوپی خارج می شود . قسمت باقیمانده معده همانند یک لوله است و حجم کمی دارد در نتیجه کاهش حجم معده سبب جلوگیری از پرخوری فرد و کاهش وزن وی می گردد .
با انجام عمل اسلیو ، حجم معده به ۱۵ تا ۲۰ درصد حجم اولیه خود میرسد . در این روش بیمار پس از ۶ ماه نصف اضافه وزن خود را از دست داده و ظرف دو سال به وزن ایدهآل میرسد . اسلیو روش غیر قابل برگشت است (برخلاف بالون و حلقه معده) همچنین احتمال افزایش حجم قسمت باقیمانده پس از ۵ سال نیز وجود دارد . اسلیو در افرادی که BMI بین ۳۵ الی ۴۰ دارند اندیکاسیون دارد .
روش بای پس
این روش در دو مرحله و از طریق لاپاروسکوپی انجام می شود ؛ در مرحله اول بخش کوچکی از قسمت فوقانی معده توسط استاپلر از معده جدا می گردد.
در مرحله دوم ژژنوم ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر دورتر از لیگامان تریتز بریده شده ؛سر دیستال آن به حجم کوچک معده متصل میشود ؛سر پروگزیمال آن در نقطه ای پایین تر به خود ژژنوم آناستوموز می گردد .بدین ترتیب علاوه بر کاهش حجم معده ،با حذف قسمتی از ژژنوم از مسیر گوارشی جذب مواد غذایی نیز کاهش خواهد یافت .
در این روش بیماران ۸۰ تا ۱۰۰ درصد اضافه وزن خود را از دست میدهند . روش بای پس در چاقی های مفرط که BMI بالای ۴۰ است و رژیم های غذایی مختلف نیز در کاهش وزن بیمار موثر نبوده ، اندیکاسیون دارد .
یکی از عوارض پس از جراحی های معده نشانگان تخلیه (سندروم دامپینگ) نشانگان تخلیه پدیدهای است که با تخریب اسفنکتر پیلور عارض می شود . تصور می شود علائم نتیجه تحویل ناگهانی مقدار زیادی مواد با غلظت بالا به روده باریک باشند . بیمار ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از خوردن غذا دچار تعریق و سبکی سر و تپش قلب میشود . این علائم با دراز کشیدن یا تزریق وریدی محلول نمکی کاهش پیدا می کنند . دل پیچه ناشایع نیست و اغلب به دنبال آن اسهال ایجاد میشود . به این علایم تخلیه زودرس گفته میشود و باید آن را از افت قند خون پس از خوردن غذا که تخلیه دیررس نیز نامیده می شود و معمولاً دیرتر رخ داده و با تجویز قند بهبود پیدا میکند ، افتراق داد . مایعات با غلظت بالا مثل شیر بستنی ممکن است فوق العاده دردسرساز باشند .
عوارض پس از جراحی های معده :
- اسهال : به دنبال جراحی روی معده می تواند نتیجه واگوتومی ترونکال ، سندروم دامپینگ یا سوء جذب باشد .
- سنگ کیسه صفرا
- کاهش وزن
- کم خونی : شایع ترین عارضه جانبی متابولیک در بیمارانی است که به خاطر چاقی مرضی ،بای پس معده انجام داده اند .شایع ترین علت ،کمبود آهن و ویتامین B۱۲ می باشد .
- برخی اوقات جراحی های معده در متابولیسم کلسیم و ویتامین دی اختلال ایجاد میکند